Według aktualnych statystyk, przeciętny Polak produkuje aż 358 kg śmieci rocznie – czyli niemal kilogram dziennie! I choć właściwa segregacja może tu bardzo pomóc, niezbędne jest też zauważenie źródła problemu: śmieci powstaje po prostu zbyt dużo.

Filozofia „zero/less waste” (ang. zero/mniej śmieci) sięga do założeń gospodarki zamkniętego obiegu. Według niej śmieci nie powinny zalegać na wysypisku, lecz w miarę możliwości stać się cennym surowcem do tworzenia kolejnych przedmiotów. Kluczowe znaczenie ma tu unikanie zbędnych odpadów oraz stosowanie 5 zasad „zero waste”: odmawiaj, ograniczaj, używaj ponownie, segreguj i kompostuj.

Brzmi rozsądnie? Tylko jak to ugryźć w życiu codziennym?

Aby dołożyć swoją cegiełkę do ruchu zero waste, wcale nie musisz wywracać swojej codzienności do góry nogami. Proste rozwiązania mają ogromne znaczenie! Możesz np. zacząć konsekwentnie stosować wielorazowe torby podczas zakupów i częściej sięgać po produkty sprzedawane luzem. Spróbuj na nowo odkryć sprawdzone sztuczki naszych babć i dziadków: zasady odpowiedniego przechowywania żywności oraz reparowania odzieży. Nie bez znaczenia okaże się też uważniejsze planowanie zakupów oraz picie wody z kranu. Choć każda z tych zmian wydaje się drobna, mają one realny wpływ na ochronę środowiska i jego zasobów.

Więcej praktycznych sposobów na zmniejszenie produkcji plastikowych śmieci o kilka kilogramów rocznie można znaleźć w artykule „Zero waste na co dzień”.

Jak produkować mniej śmieci?

Statystyczny Polak produkuje ponad 330 kg śmieci rocznie, czyli niemal kilogram odpadków dziennie. Mimo tego, że plasujemy się poniżej średniej unijnej (489 kg), to wciąż mamy na tym polu wiele do zrobienia. Postarajmy się, by odsetek śmieci poddawanych segregacji czy recyclingowi stawał się coraz większy, a kiedy to tylko możliwe starajmy się ograniczyć ich produkcję. Powiedzmy też stanowcze „nie!” paleniu śmieci w piecach i na prywatnych posesjach, prowadzącym do złej jakości powietrza oraz – w dłuższej perspektywie – ocieplania klimatu.

5 zasad Zero/Less Waste

Ograniczając ilość śmieci lądujących w domowym koszu w realny sposób pomagasz chronić środowisko. Na całym świecie coraz więcej osób kieruje się na co dzień zasadami ruchu „zero/less waste” (po polsku zero/mniej śmieci). Są to:

• Odmawiaj
• Ograniczaj
• Użyj ponownie
• Segreguj
• Kompostuj

Dzięki odpowiedniej segregacji i postawieniu na produkty biodegradowalne zamiast plastiku dokładasz swoją cegiełkę do tzw. gospodarki o obiegu zamkniętym, czyli takiej, w której śmieci – zamiast zalegać na wysypisku, stają się cennym surowcem do tworzenia kolejnych przedmiotów:

Mniej śmieci w kuchni

• Planuj posiłki, tak by marnować jak najmniej żywności. Nie kupuj na zapas świeżych produktów, które szybko się psują.
• Poznaj metody właściwego przechowywania owoców, warzyw, pieczywa, mięs i nabiału.
• Gdy masz czegoś za dużo rozważ zamrożenie porcji na później.
• Masz ogródek lub rośliny na balkonie? Stwórz przydomowy kompostownik i zmień odpady organiczne w cenny nawóz.
• Jeśli tylko możesz, kupuj sypkie produkty luzem i przechowuj je np. w szklanych słoikach.
• Unikaj niepotrzebnego plastiku i produktów jednorazowych

Mniej śmieci w łazience

• Nie kupuj kosmetyków na zapas lub tylko dlatego, że są w promocji. Zanim włożysz produkt do koszyka zastanów się, czy na pewno zdążysz go zużyć przed upływem daty ważności.
• Sięgaj po akcesoria do pielęgnacji z naturalnych materiałów (szczotki, gąbki, myjki) oraz domowe środki takie jak maski, peelingi itp.
• Postaw na specyfiki o wielu zastosowaniach. Np. olej kokosowy dobrej jakości może posłużyć jako balsam, odżywka i krem do twarzy.
• Unikaj niepotrzebnego plastiku i produktów jednorazowych

Mniej śmieci na zakupach i w podróży

• Sporządzaj każdorazowo listę zakupów, by nie kupować niepotrzebnych rzeczy.
• Zabieraj ze sobą materiałowe torby na zakupy i mniejsze woreczki wielokrotnego użytku na sypkie produkty lub pieczywo.
• Poproś, by jedzenie na wynos zapakowano w przyniesiony przez ciebie pojemnik.
• Zrezygnuj z plastikowych sztućcy i naczyń. Wiele kawiarni na życzenie przygotuje ci napój w przyniesionym kubku.
• Noś ze sobą własną wielorazową butelkę i napełniaj ją w razie potrzeby wodą z kranu

Poradnik - Jak produkować mniej śmieci? do pobrania

Ograniczanie śmieci na co dzień może na początku stanowić nie lada wyzwanie. Dlatego nie powinniśmy być dla siebie zbyt surowi, a zamiast tego pamiętać, że każdy drobny gest oznacza w skali roku kilka kilogramów odpadów mniej.